Mijn spinnewiel

Al een hele poos was ik geïntrigeerd door spinnen. Zo een mooi proces, van losse haren naar iets warms om te dragen. In de loop der jaren had ik al eens de hand weten te leggen op een spintol en daar wat pogingen mee ondernomen. Youtube was een goede vriend, maar niet goed genoeg om tot een ietwat bruikbaar resultaat te komen.

Dit jaar was ik weer op de handwerkbeurs in Zwolle en daar een workshop “Spinnen op het spinnewiel” gedaan bij Spinspul. Had ik ook gewoon in Almere kunnen doen, aangezien zij daar hun winkel hebben 😆. Maar goed, het gaf wel wat meer inzicht over hoe en wat. Niet dat het lukte hoor, verre van dat. Ik had ook zoiets dat is toch niets voor mijn. Maar natuurlijk bleef het kriebelen. Allerlei technieken onder de knie krijgen is toch wel mijn ding.

Dus toch maar eens rondkijken op Marktplaats of daar toevallig niet een goedkoop wiel te vinden was, want om nu 300 euro (ong. goedkoopste nieuw) uit te geven aan iets waarvan ik niet zeker was of ik het leuk zou vinden…
Ik kwam uiteindelijk een wieltje tegen voor 10 euro, leuk prijsje, leuk maatje. Dus tegen alle adviezen in, toch aangekocht. Er moest wat aan geknutseld worden om hem werkend te krijgen. Het remleertje en de stok verbinding waren niet meer super, dus deze voor in totaal 8 euro vervangen. Verder wat lijm op een paar plekken en alles zat weer redelijk in/aan elkaar.
Dit reparatie proces was eigenlijk een heel goed stuk om meer inzicht te krijgen tot het verkrijgen van een gesponnen draad.

Spinnewiel, type schippertje met Irish tension aandrijving

Tijdens de reparatie veel filmpjes over wielen bekeken en daaruit geleerd dat

  • het een wiel is met Irish Tension: de band drijft de spoel aan,
  • het is een model Schippertje: compact en ideaal dus om een plaatsje te hebben op een schip,
  • De vlucht draait rond om de haartjes in elkaar te draaien en moet iets afgeremd worden om het getwijnde garen op de spoel te winden. Daar is het zwarte leertje voor,
  • Op de spoel zie je rechts twee gleuven. Hiermee bepaal je de snelheid waarmee je spoel rond draait.

Dit is dus mijn schippertje. Zoals je kunt zien moest er wat gebeuren:

  • Het remleertje was behoorlijk droog, dus maar gewoon vervangen.
  • om de trapstang op zijn plek te houden: klodder lijm met een zelf-geprinte 3d-ring ter afscherming richting de stang.
  • Het touwtje wat de trapstang aan de trapplank verbindt vernieuwd met een leren veter en een stukje schuimrubber zodat hij niet bij elke trap op de plank klapt.
  • De voorpoten zaten wat los: klodder lijm ertussen.
  • De vlucht (dat ding met de haakjes) was aan het linker uiteinde iets uit elkaar: klodder lijm ertussen.
  • Beetje hier en daar wat dingen smeren.

Alles bij elkaar niet al te spannend en nu doet hij het. Ok, niet echt optimaal maar op een oude fiets (spinnewiel dus) moet je het leren.

Zo ver, zo goed. Nu het spinnen…. Er moet een draaiing in de haren komen en dat ingedraaide stukje moet dan op een zeker moment naar de spoel. Ik had nog wat “bolletjes” Action (lont) wol liggen. De bedoeling was om er vilten bollen voor in de droger mee te maken, niet te duur en ingesponnen. Leuk dus voor mijn “vind ik het nu wel of niet leuk” experiment. En het is eigenlijk nog wel gelukt ook om er nog een beter idee over te krijgen 😀 Je kunt mijn eerste resultaat op de spoel zien: het blauw-witte garen. Verre van perfect maar het was in elk geval niet makkelijk meer uit elkaar te trekken.
Er zijn zeker 5 van die Action bolletjes doorgegaan voordat ik dit bereikte! Als je te veel/te lang trapt (waarbij je de vlucht rond laat gaan) voordat je de twijn in de haren over laat gaan zal het veel te veel in elkaar gaan krullen. Het wordt vreselijk strak en breekt dan vaak. Als je te weinig trapt komt er niet genoeg twijn in. Het komt dan wel op de spoel, maar als het dan breekt moet je wat van de spoel afhalen en dan heb je zo weer hele losse stukken waarin je ook ziet dat de twijn zo goed als ontbreekt.
Als je het remleertje te strak zet, draait de vlucht niet meer en moet je heel zwaar trappen. Als je dit te los zet komt je garen niet op de spoel.
Op het moment dat je de gedraaide draad iets vrijheid geeft remt de vlucht af en gaat het garen op de spoel.

Wat voor mij het makkelijkste werkte: Lont in de linkerhand op dezelfde plaats houden, met de rechter hand steeds een stukje eruit trekken. Met het uit de lont trekken gaat je rechter hand ook richting het wiel en kan het dus meteen op de spoel worden gedraaid. Ik heb mijn wiel niet supersnel draaiend, ongeveer 1 trap per seconde denk ik.

 

En het eerste getwijnde (2 draden in elkaar gedraaid) resultaat up-close:

Eerste getwijnde spoel